Afonso de Albuquerque

Afonso de Albuquerque

Alfonso de Albuquerque (ur. 1453 w Alhandra-Goa, zm. 16 grudnia 1515 w Alhandra-Goa) – Portugalski arystokrata, oficer marynarki wojennej, który swoimi działaniami wojskowymi i administracyjnymi podbił i założył portugalskie imperium kolonialne na Oceanie Indyjskim. Po zdobyciu doświadczenia wojskowego w Afryce Północnej, w 1503 roku wyruszył na swoją pierwszą wyprawę na wschód, która miała być sceną jego przyszłych triumfów. W towarzystwie swojego krewnego Dom Francisco da Alameda popłynął dookoła Przylądka Dobrej Nadziei do Indii i udało mu się osadzić na tronie króla Cochin. W zamian za swoje usługi uzyskał pozwolenie na budowę portugalskiego Fortu w Cochin, kładąc tym samym podwaliny Imperium swojego kraju na Wschodzie. W listopadzie 1509 roku został drugim wicekrólem stanu Indie, stanowisko to piastował aż do śmierci. W 1510 roku objął władzę w Goa i założył tam administrację, zamierzając wykorzystać ją jako bazę do zdominowania świata muzułmańskiego, przejąć aktywną kontrolę nad siecią handlu przyprawami i założyć stałe twierdze z osadami. Jego ostatnim przedsięwzięciem wojennym był drugi atak na Ormuz w 1515 roku. Wyspa Uległa mu bez oporu i pozostała w posiadaniu Portugalczyków do 1622 roku.

Alfonso de Albuquerque był przez pewien czas znany jako wielki, Cezar Wschodu i jako Portugalski Mars. Został pierwszym księciem Goa przez króla Portugalii Manuela i na krótko przed swoją śmiercią, stając się pierwszym portugalskim księciem nie z rodziny królewskiej, a pierwszy Portugalski tytuł wylądował za oceanem. Próbował zamknąć wszystkie przejścia morskie Oceanu Indyjskiego do Atlantyku, Morza Czerwonego, Zatoki Perskiej i Pacyfiku, przekształcając je w portugalskie Mare Nostrum ustanowione nad potęgą turecką i ich muzułmańskimi i hinduskimi sojusznikami.

Wczesne życie

Alfonso de Albuquerque urodził się w Alhandrze w roku 1453, niedaleko Lizbony, w Portugalii, jako syn Gonçalo de Albuquerque i Dony Leonor de Menezes. Przez swojego ojca, Gonçalo de Albuquerque, Lorda Vila Verde dos Francos, który zajmował ważne stanowisko na dworze, był związany przez Dalekie nieślubne pochodzenie z rodziną królewską Portugalii. Jego pradziadek i dziadek ze strony ojca byli tajnymi sekretarzami królów Jana I i Edwarda (Duarte), a dziadek ze strony matki był admirałem Portugalii.

kształcił się w zakresie matematyki i łaciny klasycznej na dworze Alfonsa V Portugalii, a po śmierci tego monarchy służył przez dziesięć lat w Arzili w Maroku, gdzie zdobył doświadczenie wojskowe. Brał udział w podboju Arzili i Tangeru przez Alfonsa V w 1471 roku. Po powrocie król Jan II (panował 1481-95) mianował go estribeiro-mor (wodzem equerry, „Panem konia”). W 1489 roku uczestniczył w północnej Afryce w obronie Graciosa. Za rządów następcy Jana, Manuela I, Albuquerque był mniej prominentny na dworze, ale ponownie służył w Maroku.

wyprawy na wschód

pierwsza wyprawa, 1503-1504

w 1499 roku, kiedy Vasco da Gama powrócił do Portugalii z pionierskiej podróży wokół Przylądka Dobrej Nadziei do Indii, Król Manuel natychmiast wysłał drugą flotę pod dowództwem Pedro Álvaresa Cabrala, aby otworzyć stosunki i handel z indyjskimi władcami. Muzułmańscy Kupcy Mogołów, którzy zmonopolizowali dystrybucję przypraw, skierowali zamorina, czyli hinduskiego księcia Kalikutu, przeciwko Portugalczykom. Jego zależność, Królestwo Cochin, na południowo-zachodnim wybrzeżu Indii, zachęciła jednak Portugalczyków do prowadzenia handlu.

w 1503 wyruszył na swoją pierwszą wyprawę na wschód, która miała być sceną jego przyszłych triumfów. Wraz ze swoim krewnym Dom Francisco da Alameda popłynął przez Przylądek Dobrej Nadziei do Indii i udało mu się bezpiecznie osadzić króla Cochin na tronie, uzyskując w zamian za tę służbę pozwolenie na budowę portugalskiego Fortu w Cochin, kładąc tym samym podwaliny Imperium swojego kraju na Wschodzie.

operacje w Zatoce Perskiej i Malabarze, 1504-1508

Albuquerque wrócił do domu w lipcu 1504 roku i został dobrze przyjęty przez króla Portugalii Manuela I. W 1505 roku Manuel mianował Dom Francisco de Almeidę pierwszym gubernatorem Indii z rangą wicekróla. Celem Almeidy był rozwój handlu i pomoc sojusznikom Portugalczyków. W 1506 roku Albuquerque powierzono dowodzenie eskadrą pięciu statków we flocie 16, która płynęła do Indii pod Tristão da Cunha. Opuścili Lizbonę w kwietniu 1506, aby zbadać wschodnie wybrzeże Afryki i zbudować fortecę na wyspie Sokotra, aby zablokować ujście Morza Czerwonego i odciąć Arabski handel z Indiami.

po serii udanych ataków na Arabskie miasta na wschodnim wybrzeżu Afryki, Albuquerque odłączył się od Tristão i popłynął ze swoją eskadrą przeciwko wyspie Ormuz w Zatoce Perskiej, która była wówczas jednym z głównych ośrodków handlu na Wschodzie. Przybył tam 25 września 1507 roku i wkrótce zdobył wyspę, choć długo nie był w stanie utrzymać swojej pozycji. Był odpowiedzialny za budowę portugalskiego Zamku na wyspie Hormoz.

wraz ze swoją eskadrą powiększoną o trzy okręty dotarł pod koniec 1508 roku do wybrzeża malabarskiego i natychmiast dał znać Komisji, którą otrzymał od króla, upoważniając go do zastąpienia gubernatora Dom Francisco de Almeida, choć bez rangi wicekróla. Almeidzie udało się rozbić prowizoryczną marynarkę Kalikutu, ale jego syn został zabity przez egipską marynarkę. Nalegał na utrzymanie władzy, dopóki nie pomścił śmierci syna i, odmawiając uznania poświadczeń Albuquerque, wsadził go do więzienia. W lutym 1509 Almeida pokonał muzułmanów pod Diu, a Albuquerque uwolnił dopiero po przybyciu wielkiego marszałka Portugalii z dużą flotą, w listopadzie 1509. Po powrocie Almeidy do domu, Albuquerque szybko pokazał swoją energię i determinację. Został drugim wicekrólem stanu Indie, stanowisko to piastował aż do śmierci.

operacje w Goa i Malakce, 1510-1511

Albuquerque miały zdominować świat muzułmański, przejąć aktywną kontrolę nad siecią handlu przyprawami i założyć stałe twierdze z osadami. Atak na Calicut (współczesny Kozhikode) w styczniu 1510 r.nie powiódł się, a głównodowodzący został ciężko ranny. Albuquerque zdało sobie sprawę, że lepiej będzie pokonać muzułmanów i wziął 23 statki do ataku na Goa, wspierane przez potężnego korsarza o imieniu Timoja. W marcu 1510 r. zajął miasto, ale nie był w stanie go utrzymać i został w sierpniu zmuszony przez wojska muzułmańskie. Powrócił z posiłkami w listopadzie i uzyskał niekwestionowane posiadanie. Albuquerque planowało wykorzystać Goa jako bazę morską przeciwko muzułmanom, a także jako port dla handlu przyprawami i dostaw perskich koni dla hinduskich Książąt. Zamierzał stworzyć nową populację dla Goa poprzez poślubienie swoich ludzi wdom po swoich ofiarach, a także ustanowić rząd nad okolicznymi społecznościami wiejskimi, który zapewniłby Goa odpowiednie zapasy.

w kwietniu 1511 roku wypłynął z Goa do Malakki z siłą około 1200 ludzi i 17 lub 18 statków. Podbił Malakkę 24 sierpnia 1511 po ciężkich walkach w lipcu. Albuquerque pozostał w Malakce do listopada 1511 roku, przygotowując swoją obronę przed każdym malajskim kontratakiem. Nakazał rzeź całej ludności muzułmańskiej w celu zmniejszenia rozbieżności religijnych, mając nadzieję, że zmusi to hinduistów i muzułmanów do nawrócenia się na chrześcijaństwo. Rozkazał też pierwszym portugalskim okrętom wypłynąć na wschód w poszukiwaniu „Wysp przyprawowych” Maluku.

, 1512-1515

w 1512 popłynął na wybrzeże Malabaru. Podczas rejsu wybuchła gwałtowna burza, statek Albuquerque, Flor Do Mar, który niósł skarb, który zgromadził w swoich podbojach, został rozbity, a on sam ledwo uszedł z życiem. We wrześniu tego samego roku przybył do Goa, gdzie szybko stłumił poważną rewoltę na czele z Idalcanem i podjął takie środki dla bezpieczeństwa i spokoju miasta, że stało się ono najbardziej rozkwitającym z portugalskich osiedli w Indiach. Stworzył system licencji, aby uzyskać kontrolę nad handlem.

Albuquerque przez pewien czas było pod rozkazami rządu krajowego, aby podjąć wyprawę na Morze Czerwone, w celu zabezpieczenia tego kanału komunikacji wyłącznie do Portugalii. W związku z tym w 1513 r. obległ Aden, ale został odparty, a podróż na Morze Czerwone, pierwsza w historii przeprowadzona przez Europejską flotę, nie przyniosła znaczących rezultatów. Aby zniszczyć potęgę Egiptu, mówi się, że wpadł na pomysł odwrócenia biegu rzeki Nilu, a tym samym uczynienia całego kraju jałowym. Po powrocie do Indii ostatecznie pokonał Calicuta, co wzbudziło największy sprzeciw Portugalczyków. Jego ostatnim przedsięwzięciem wojennym był drugi atak na Ormuz w 1515 roku. Wyspa Uległa mu bez oporu i pozostała w posiadaniu Portugalczyków do 1622 roku.

upadek polityczny i ostatnie lata

Albuquerque miało kilku wrogów na portugalskim dworze, którzy nie stracili okazji do wzbudzenia zazdrości króla Manuela przeciwko niemu, a jego własne nieuczciwe i arbitralne zachowanie kilkakrotnie tylko pogarszało sytuację. We wrześniu zachorował w Ormuz i wypłynął do Goa. Przy wejściu do portu w Goa spotkał statek z Europy z meldunkami informującymi, że został zastąpiony przez swojego osobistego wroga Lopo Soaresa de Albergaria. Cios był dla niego zbyt duży i zmarł na morzu 16 grudnia 1515 roku.

przed śmiercią napisał list do króla w dostojny i wpływowy sposób, potwierdzając jego zachowanie i twierdząc, że jego syn ma honor i nagrodę, która mu się słusznie należy. Jego ciało pochowano w Goa w Kościele Matki Bożej. Król Portugalii był zbyt późno przekonany o swojej wierności i starał się odpokutować niewdzięczność, z jaką go traktował, obdarzając honorami swojego naturalnego syna Brása de Albuquerque (1500-1580). W 1576 roku ten ostatni opublikował wybór z dokumentów ojca pod tytułem Commentarios do Grande Affonso d ’ Alboquerque, który zebrał w 1557 roku.

Alfonso de Albuquerque był przez pewien czas znany jako wielki, Cezar Wschodu i jako Portugalski Mars.

znakomita odmiana mango, którą przywoził z Brazylii podczas podróży do Indii, została nazwana na jego cześć i jest obecnie sprzedawana na całym świecie jako Mango Króla Alphonso.

uwagi

• Albuquerque, Afonso de I Walter de Gray Birch. Komentarze Wielkiego Alfonso Dalboquerque, drugiego wicekróla Indii. Utwory wydane przez Towarzystwo Hakluyt, nr LIII, LV, LXII, LXIX. New York: B. Franklin, 1963.
• Albuquerque, Afonso de, John Villiers, and T. F. Earle, (ed.) Albuquerque, Cezar Wschodu wybrane teksty. (Hispanic classics.) Warminster: Aris & Phillips, 1990. ISBN 0856684872
• Andaya, Barbara Watson, and Leonard Y. Andaya. Historia Malezji. Londyn: Palgrave, 1984. ISBN 0312381212
• Albuquerque, Alfonso de. Komentarze Wielkiego A. Dalboquerque. Dzieła wydane przez Towarzystwo Hakluyt, 1875. Nos. 53, 55, 62, & 69.
• Law and Colonial Cultures, Cambridge University Press, 2001. ISBN 052100926X.
• Carter, Laraine Newhouse. Państwa Zatoki Perskiej: Zatoka w okresie średniowiecza. Bureau Development, Inc., 1991.
• Forbes, Jack D. Africans and Native Americans. University of Illinois Press, 1993. ISBN 025206321X.
• Hunter, William Wilson. Obszerna Historia Imperium Indyjskiego. Delhi, India: Anmol, 1986.
• Prestage, Edgar (ed.). Afonso de Albuquerque, Gubernator Indii. jego życie, podboje i administracja. Voss & Michael. (original 1929) ASIN B00088SE1G
• Ricklefs, M. C. A History of Modern Indonesia Since C. 1300. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Macmillan, 1993. ISBN 0333576896
• Rinehart, Robert. Portugalia: Rozdział 2B. ekspansja Portugalii. Bureau Development, Inc., 1991.
• Stier, Hans Erich. Die Welt als Geschichte: Zeitschrift für Universalgeschichte. W. Kohlhammer, 1942.

wszystkie linki

• Encyklopedia Katolicka Afonzo de Albuquerque.

• Ten artykuł zawiera tekst z Encyclopædia Britannica Eleventh Edition, publikacji obecnie w domenie publicznej.