Orlandus de Lassus

prosimy o wsparcie misji nowego Adwentu i natychmiastowe pobranie pełnej zawartości tej strony. Zawiera encyklopedię katolicką, Ojców Kościoła, summę, Biblię i wiele innych – wszystko za jedyne $19.99…

(Roland de Lattre), kompozytor, urodzony w Mons, Hainault, Belgia, w 1520 (według większości biografów; ale jego Epitafium podaje 1532); zmarł w Monachium, 14 czerwca 1594. W wieku ośmiu i pół roku został przyjęty jako sopran do chóru kościoła św. Wkrótce zwrócił na siebie uwagę, zarówno ze względu na swój niezwykły talent muzyczny, jak i piękny głos; tak bardzo, że został trzykrotnie porwany. Dwukrotnie rodzice kazali mu wrócić na dach rodzicielski, ale za trzecim razem zgodzili się pozwolić mu zająć jego miejsce zamieszkania w St-Didier, tymczasowej rezydencji Ferdynanda de Gonzagi, generała dowodzącego armią Karola V i wicekróla Sycylii. Pod koniec kampanii w Niderlandach Orlandus podążył za swoim patronem do Mediolanu, a stamtąd na Sycylię. Po zmianie głosu Orlandus spędził około trzech lat na dworze markiza della Terza w Neapolu. Następnie udał się do Rzymu, gdzie przez około pół roku cieszył się przychylnością i gościnnością Kardynała arcybiskupa Florencji, który wówczas tam mieszkał. Dzięki wpływom tego księcia Kościoła, Orlandus uzyskał stanowisko chórmistrza na Lateranie św. Jana, pomimo swojej skrajnej młodości i faktu, że dostępnych było wielu zdolnych muzyków. Podczas pobytu w Rzymie, Lassus ukończył swój pierwszy tom mszy na cztery głosy i zbiór motetów na pięć głosów, z których wszystkie opublikował w Wenecji. Po trwającym prawdopodobnie dwa lata pobycie w Rzymie, Lassus, dowiedziawszy się o poważnej chorobie swoich rodziców, pospieszył z powrotem do Belgii, by dowiedzieć się, że zmarli. Jego rodzinne miasto Mons nie oferując mu odpowiedniego pola aktywności, spędził kilka lat w podróży po Francji i Anglii, a następnie osiadł w Antwerpii na około dwa lata. To właśnie tutaj Orlandus otrzymał zaproszenie od Alberta V, księcia Bawarii, aby nie tylko został dyrektorem swojej kaplicy dworskiej, ale także zatrudnił do niej zdolnych muzyków w Holandii. Podczas pracy i pod opieką tego kochającego sztukę księcia, Lassus rozwinął tę fenomenalną wydajność jako kompozytor, która jest niezrównana w historii muzyki. Przez trzydzieści cztery lata pozostawał aktywny w Monachium jako kompozytor i reżyser, najpierw pod kierunkiem Alberta V, a następnie jego syna i następcy Wilhelma V. Przez cały ten czas cieszył się nie tylko ciągłą i sympatyczną przychylnością swoich patronów i pracodawców, ale także został uhonorowany przez papieża Grzegorza XIII, który mianował go rycerzem Złotej ostrogi; przez Karola IX francuskiego, który nadał mu Krzyż Zakonu Maltańskiego; i przez cesarza Maksymiliana, który 7 grudnia 1570 roku podniósł Lassusa i jego potomków do szlachty. Dokument Cesarski przyznający ten zaszczyt jest niezwykły, nie tylko jako dowód szacunku, w jakim mistrz był szanowany przez władców i narody, ale przede wszystkim jako dowód wzniosłej koncepcji tego monarchy funkcji sztuki w ekonomii społecznej. Wielka i długotrwała aktywność lassusa w końcu zapadła mu w pamięć i spowodowała depresję i załamanie, z którego początkowo się zbierał, ale nigdy w pełni nie wyzdrowiał.

Lassus był spadkobiercą wieków przygotowania i rozwoju szkoły niderlandzkiej, był jej największym i zarazem ostatnim przedstawicielem.

podczas gdy u wielu jego rówieśników, nawet najbardziej znanych, takich jak Dufay, Okeghem, Obrecht i Josquin des Prés, umiejętności kontrapunktyczne są często celem samym w sobie, Lassus, będąc doskonałym mistrzem każdej formy sztuki i posiadając potężną wyobraźnię, zawsze dąży do wzniosłej i prawdziwej interpretacji tekstu przed nim. Jego geniusz ma uniwersalną naturę. Jego szeroka kultura i rozległe Podróże młodości pozwoliły mu wchłonąć wyróżniające się cechy muzyczne każdej narodowości. Żaden z jego współczesnych nie miał tak dobrze zdefiniowanego osądu w wyborze środków wyrazu, które najlepiej służyły jego celowi. Elementy liryczne, epickie i dramatyczne są na przemian widoczne w jego twórczości. Ale bez wątpienia byłby najlepszy w stylu dramatycznym, gdyby żył w późniejszym okresie. Chociaż Lassus żył w czasach reformacji, kiedy Duch indywidualny i świecki objawiał się coraz bardziej w muzyce i chociaż interpretował świeckie wiersze, takie jak madrygały, chansony i niemieckie lieder, których treść była czasami raczej wolna (jak nierzadko miało to miejsce w tamtych czasach), jego rozróżnienie tkwi w przeważającej mierze w jego dziełach na rzecz Kościoła.

diatoniczne tryby gregoriańskie stanowią podstawę jego kompozycji, a najczęściej jego tematy zaczerpnięte są z melodii liturgicznych. Liczba dzieł, które mistrz pozostawił potomnym, przekracza dwa tysiące, w każdej możliwej formie i w kombinacjach od dwóch do dwunastu głosów. Wiele z nich pozostało w rękopisie, ale zdecydowana większość została wydrukowana w Wenecji, Monachium, Norymberdze, Louvain, Antwerpii czy Paryżu. Wśród jego bardziej znanych dzieł należy wymienić ustawienie siedmiu Psalmów pokutnych, które dla różnorodności, głębi, prawdy ekspresji i podniesienia poczęcia są niezrównane. Książę Albert wykazał podziw dla tej pracy, zlecając jej napisanie na pergaminie i oprawienie w dwóch tomach foliowych, które wybitny malarz Hans Mielich zilustrował na polecenie księcia w najpiękniejszy sposób. Te, wraz z dwoma innymi mniejszymi tomami zawierającymi analizę twórczości Lassusa i Mielicha autorstwa Samuela van Quickelberga, są zachowane w bibliotece dworskiej w Monachium. Lassus pozostawił po sobie nie mniej niż pięćdziesiąt Mszy. Niektóre z nich są zbudowane na melodiach świeckich, jak to było w jego czasach zwyczajem, ale materiał tematyczny dla większości z nich został zaczerpnięty ze śpiewu liturgicznego. W 1604 roku jego dwaj synowie, Rudolph i Ferdinand, również Muzykanci, wydali zbiór 516 motetów pod tytułem „Magnum opus musicum”, a w 1609 roku” Jubilus B. Mariae Virginis”, składający się ze 100 opraw Magnificat. W 1894 roku rozpoczęto wydawanie krytycznego wydania dzieł Lassusa w sześćdziesięciu tomach, przygotowanego przez dr haberla i A. Sandbergera.