BELLEROPHONTES

de griekse Mythologie >> Helden >> Bellerophon (Bellerophon))

BELLEROPHONTES (Bellerophon) was een van de meest gevierde helden van de mythe. Hij was een zoon van de god Poseidon en Eurynome, echtgenote van Koning Glaukos (Glaucus) van Korinthos (Korinthe). In zijn jeugd veroverde Bellerophontes het gevleugelde paard Pegasos toen het uit de fontein van de stad kwam drinken.Hij werd later verbannen voor de moord op een familielid en reisde naar het Hof van Koning Proitos (Proetus) in Argos voor zuivering. De koningin ontwikkelde echter een lust voor de held en toen hij haar afwees, vertelde ze haar man dat hij had geprobeerd om haar te schenden.Proitos stuurde hem vervolgens naar koning Iobates in Lykia (Lycië) met een gesloten brief waarin hij vroeg de jeugd ter dood te brengen. Iobates was terughoudend om dit zelf te doen en dus beval Bellerophontes om de vuurspuwende Khimaira (Chimera) die het land verwoestte te doden. Hij reed in de strijd tegen het beest op de rug van Pegasos en doodde het door het drijven van een met lood getipte speer in zijn vurige slokdarm.Toen beval de koning hem de barbaarse Solymoi-stam en later de Amazones te onderwerpen, maar opnieuw won hij. Uiteindelijk beval Iobates zijn bewakers om de jeugd in een hinderlaag te lokken en te doden, maar hij doodde ze allemaal. De koning werd gedwongen om te erkennen dat Bellerophontes de zoon van een god moet zijn en verwelkomde hem in zijn huis als zijn schoonzoon en erfgenaam.Ondanks al zijn successen was Bellerophontes nog steeds niet tevreden en probeerde hij op de rug van Pegasos naar de hemel te klimmen. Zeus werd boos door zijn vermoeden en stuurde een gadfly om het paard te steken, waardoor het bok en wierp de held terug naar de aarde. Hierna zwierf hij alleen over de wereld, veracht door zowel goden als mensen.De mythologische etymologie van Bellerophontes naam was “slachter van Belleros” van het Griekse Belleros en phonos. Het is echter waarschijnlijk dat de naam oorspronkelijk “hanteerder van raketten” betekende van de Griekse woorden belos en phoreô.

familie van BELLEROPHON

ouders

Nakomelingen

ISANDROS, HIPPOLOKHOS, LAODAMEIA (Homer Iliad 6.154)
LAODAMEIA (door Philonoe) (Apollodorus 2.33 & 3.1)

BELLEROPHONTES (Bellerophôn of Bellerophontês) was een zoon van de Korinthische koning Glaucus en Eurymedes, en een kleinzoon van Sisyphus. (Apollod. i.9. § 3; Hom. Il. vi. 155.) Volgens Hyginus (Fab. 157; comp. Pind. Ol. xiii. 66) was een zoon van Poseidon en Eurymedes. Hij zou de naam Bellerophon of Bellerophontes hebben gekregen omdat hij de edele Korinthiër Bellerus had gedood. (Tzetz. ad Lycoph. 17; Eustath. Hom. blz. 632. Anderen vertelden dat hij zijn eigen broer Deliades, Peiren of Alcimenes had gedood. (Apollod. ii.3. § 1, & c.) om gezuiverd te worden van de moord, wat het ook was, vluchtte hij naar Proetus, wiens vrouw Anteia verliefd werd op de jonge held; maar haar aanbiedingen werden door hem afgewezen, ze beschuldigde hem aan haar man dat hij ongepaste voorstellen aan haar had gedaan, en drong erop aan dat hij ter dood zou worden gebracht. Proetus, niet bereid om hem met zijn eigen handen te doden, stuurde hem naar zijn schoonvader, Iobates, koning in Lycië, met een verzegelde brief waarin de laatste werd verzocht om de jongeman ter dood te brengen. Iobates stuurde hem naar het monster Chimaera te doden, denken dat hij zeker was om te sterven in de wedstrijd. Bellerophon besteeg het gevleugelde paard, Pegasus, en steeg met hem op in de lucht, doodde de Chimaera van bovenaf met zijn pijlen. Iobates, die zo teleurgesteld was, stuurde Bellerophon weer naar buiten, eerst tegen de Solymi en vervolgens tegen de Amazones. Ook in deze wedstrijden was hij overwinnaar; en toen hij bij zijn terugkeer naar Lycië werd aangevallen door de dapperste Lyciërs, die Iobates daarvoor in een hinderlaag had gelegd, doodde Bellerophon ze allemaal. Iobates, die nu zag dat het hopeloos was om te proberen de held te doden, toonde hem de brief die hij van Proetus had ontvangen, gaf hem zijn dochter (Philonoë, Anticleia of Cassandra) als zijn vrouw, en maakte hem zijn opvolger op de troon. Bellerophon werd de vader van Isander, Hippolochus en Laodameia. Hier breekt Apollodorus het verhaal af; en Homerus, wiens verhaal (vi. 155-202) verschilt op sommige punten van die van Apollodorus, beschrijft de latere periode van Bellerophon ‘ s leven alleen door te zeggen, dat hij trok op zichzelf de haat van de goden, en, verteerd door verdriet, zwierf eenzaam door het Aleiaanse veld, het vermijden van de paden van de mensen. We moeten hier opmerken met Eustathius, dat Homerus niets weet van Bellerophon doden van de Chimaera met de hulp van Pegasus, die daarom naar alle waarschijnlijkheid moet worden beschouwd als een latere verfraaiing van het verhaal. De manier waarop hij de Chimaera vernietigde wordt zo beschreven door Tzetzes (l. c.): hij fixeerde lood naar de punt van zijn lans, en stak het in de vuurspuwende mond van de Chimaera, die dienovereenkomstig werd gedood door het gesmolten lood. Volgens anderen werd Bellerophon bijgestaan door Athena Chalinitis of Hippia. (Paus. ii. 1. § 4; Pind. L. c.; Strab. viii. blz. 379. Volgens sommige overleveringen probeerde hij samen met Pegasus op te stijgen naar de hemel, maar Zeus stuurde een gad-vlieg, die Pegasus zo stak, dat hij de ruiter op de aarde gooide, die daardoor lam of blind werd. (Pind. Isth. vii. 44; Schol. ad Pind. Ol. xiii. 130; Horat. Carm. iv.11. 26.) Een eigenaardig verhaal over Bellerophon wordt verteld door Plutarchus. (De Virt. Mul. p. 247, &c.) Bellerophon werd aanbeden als een held in Korinthe, en had een heiligdom in de buurt van de stad in de cypress grove, Craneion. (Paus. ii. 2. § 4.) Scènes van het verhaal van Bellerophon werden vaak afgebeeld in oude kunstwerken. Zijn strijd met de Chimaera werd gezien op de troon van Amyclae (ii. 18. § 7), en in de vestibule van de Delphische tempel. (Eurip. Ion, 203. Op munten, edelstenen en vazen ziet men hem vaak vechten tegen de Chimaera, afscheid nemen van Proetus, Pegasus temmen of hem te drinken geven, of Van hem vallen. Maar, tot de recente ontdekkingen in Lycië door de Heer Fellows, geen voorstelling van Bellerophon in een belangrijk kunstwerk was bekend; in Lycische sculpturen, echter, wordt hij gezien rijden op Pegasus en verovering van de Chimaera.

bron: Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology.

karakters & plaatsen van de mythe

CHARACTERS

SISYPHOS (Sisyphus). Een vroege koning van Korinthos (Korinthe) en grootvader van Bellerophontes die werd veroordeeld tot kwellingen in de onderwereld voor zijn misdaden.
GLAUKOS (1) (Glaucus). De koning van Korinthos (Korinthe) wiens was de bedrogen vader van Bellerophontes.
GLAUKOS (2) (Glaucus). Een Lykische (Lycische) Prins en kleinzoon van Bellerophontes die vocht in de Trojaanse Oorlog.
EURYNOME. De vrouw van Koning Glaukos van Korinthos (Korinthe), die de moeder was van Bellerophontes van de god Poseidon
POSEIDON. De god van de zee en vader van Bellerophontes.
BELLEROPHONTES (Bellerophon). De held-Prins van Korinthos( Korinthe), meester van het gevleugelde paard Pegasos en slachter van de Khimaira (Chimera).
PEGASOS (Pegasus). Een gevleugeld paard, zoon van Poseidon en de Gorgon Medousa (Medusa), dat was het paard-en halfbroer-van Bellerophontes.
ATHENA. De beschermgodin van helden die Bellerophontes assisteerde tijdens zijn vele beproevingen.
DELIADES. Een zoon van Koning Glaukos van Korinthos die werd gedood door zijn halfbroer Bellerophontes.
BELLEROS. Een Korinthiër gedood door Bellerophontes.
AITHRA (Aethra). Een prinses van Troizenos (Troezen) in Argolis die het hof werd gemaakt door Bellerophontes en later de moeder van Theseus werd.
PROITOS (Proetus). Koning van Argos.
STHENEBOIA (Stheneboea) of ANTEIA (Antia). De vrouw van Koning Proitos van Argos en dochter van Koning Iobates van Lykia.
IOBATES. Een koning van Lykia (Lycië) en schoonvader van Koning Proitos van Argos die het bevel voerde over Bellerophontes doden de Chimaira (Chimera).
KHIMAIRA (Chimera). Een driekoppige, vuurspuwende leeuw die het Lykische platteland verwoestte.
AMISODAROS (Amisodarus). Een Lykische man die de Khimaira (Chimera) grootbracht.
SOLYMOI (Solymi). Een barbaarse stam die de grenzen van Lykia (Lycia) harried.
AMAZONES (Amazones). Een stam van krijgersvrouwen.
PHILONOE. De dochter van Koning Iobates van Lykia (Lycië) en vrouw van Bellerophontes.

plaatsen

KORINTHOS (Korinthe). Een stad op de Isthmos van de Griekse Peloponnesos.
EPHYRA. Een oude naam voor Korinthos.
ARGOS. Een stad van de Griekse Peloponnesos, ten westen van Korinthos.
LYKIA (Lycia). Een land aan de Egeïsche kust van Anatolië (het huidige Turkije) dat een aantal Griekse kolonies bevatte.
KRAGOS (Cragus). Een berg in Lykia die het huis van de Khimaira (Chimera) was.

klassieke literatuur citaten

Homerus, Ilias 6. 144-221 ff (trans. Lattimore) (Grieks epos C8th B. C.):
” de stralende zoon van Hippolokhos (Hippolochus) antwoordde : ‘hooghartige zoon van Tydeus, waarom vragen van mijn generatie? . . . Indien gij dit alles wilt leren, en van mijn geslachtsrekening zeker zijt , er zijn genoeg mannen, die het weten. Er is een stad Ephyre, in de hoek van paard-weidegang Argos; er leefde Sisyphos, Aiolos’ (Aeolus’) zoon, en hij had een zoon genaamd Glaukos (Glaucus), en Glaukos op zijn beurt verwekte Bellerophontes de onberispelijke. Aan Bellerophontes schonken de goden schoonheid en begeerlijke mannelijkheid; maar Proitos (Proetus) bedacht boze dingen tegen hem, en verdreef hem uit zijn eigen domein, omdat hij veel groter was, uit het Argiveland dat Zeus had gebroken aan de scepter van zijn scepter. De mooie Anteia, de vrouw van Proitos, was vol passie verliefd op hem te liggen, en toch kon ze de dappere Bellerophones, wiens wil deugdzaam was, niet verleiden. Dus ging ze naar de koning Proitos en sprak haar leugen uit : “wil je gedood worden, O Proitos? Vermoord dan Bellerophontes die probeerde verliefd op me te liggen, hoewel ik dat niet wilde.”Zo sprak zij, en de woede greep de koning op haar verhaal. Hij schroomde van het doden van hem, omdat zijn hart onder de indruk was van deze actie, maar stuurde hem weg naar Lykia (Lycia), en gaf hem moorddadige symbolen, die hij in een vouwtablet schreef, genoeg om het leven te vernietigen, en vertelde hem om het te laten zien aan de vader van zijn vrouw, zodat hij zou omkomen.Bellerophontes ging naar Lykia in het onberispelijke konvooi van de goden; toen hij bij de stroom van Xanthos (Xanthus) en Lykia kwam, bood de heer Van wide Lykia hem volhartige eer aan. Negen dagen vermaakte hij hem met een offer van negen ossen, maar daarna, toen de rozenvingers van de tiende dageraad te zien waren, begon hij hem te ondervragen, en vroeg hem om de symbolen te tonen, wat hij ook zou dragen van zijn schoonzoon, Proitos. Toen, nadat hij de slechte symbolen van zijn schoonzoon had gekregen, stuurde hij hem weg met orders om de Khimaira (Chimera) te doden.; een ding van onsterfelijke maken, niet menselijk, leeuw-fronted en slang achter, een geit in het Midden, en snuiven uit de adem van de verschrikkelijke vlam van helder vuur. Hij doodde de Khimaira en gehoorzaamde de voortekenen van de onsterfelijken.Daarna vocht hij tegen de glorieuze Solymoi (Solymi), en dit dacht hij was de sterkste strijd met mannen die hij inging; maar ten derde slachtte hij de Amazones (Amazones), die vechten mannen in de strijd. Toen hij terugkwam, verzon de koning nog een verstrengeling van verraad.; voor het kiezen van de dapperste mannen in wide Lykia zette hij een val, maar deze mannen kwamen daarna nooit meer thuis omdat ze allemaal werden gedood door onberispelijke Bellerophontes. Toen de koning hem kende voor de machtige stam van de god, hield hij hem daar vast, bood hem de hand van zijn dochter aan en gaf hem de helft van al het koninklijke voorrecht. Daartoe sneden de mannen van Lykia een stuk land uit, dat alle anderen overtrof, mooi ploegland en boomgaard voor hem om te beheren.Zijn bruid baarde drie kinderen van valiant Bellerophontes, Isandros (Isander) en Hippolokhos (Hippolochus) en Laodameia. Laodameia lag in liefde naast Zeus van de raadslieden en droeg hem goddelijke Sarpedon van de koperen helm. Maar nadat Bellerophontes werd gehaat door alle onsterfelijken, zwierf hij alleen door de vlakte van Aleios (Aleus), eet zijn hart uit, sluipend opzij van de vertreden spoor van de mensheid. Wat betreft Isandros zijn zoon, Ares de onverzadigbare van het vechten doodde hem in een nauwe strijd tegen de glorieuze Solymoi, terwijl Artemis van de gouden teugels doodde de dochter in woede. Maar Hippolokhos verwekte mij, en ik claim dat hij mijn vader is.; hij zond mij naar Troje, en drong aan op mij herhaalde bevelen, om altijd onder de moedigste te zijn, en mijn hoofd boven anderen te houden, niet het geslacht mijner vaderen te beschamen, die de grootste mannen waren in Efyre en opnieuw in wide Lykia. Zo is mijn generatie en het bloed waarvan ik beweer geboren te zijn.’
hij sprak, en Diomedes van de grote oorlogskreet werd verblijd . . . en in het winnen van woorden van vriendelijkheid sprak hij tot de herder van het volk : ‘Zie nu, je bent mijn GastVriend van verre in de tijd van onze vaderen. Briljant Oineus (Oeneus) was ooit gastheer voor Bellerophontes de onberispelijke, in zijn hallen, en twintig dagen hield hij hem vast, en deze twee gaven elkaar mooie geschenken als teken van vriendschap. Oineus gaf zijn gast een oorlogsgordel helder met de rode kleurstof, Bellerophontes een gouden drinkbeker met dubbele handgreep, iets wat ik achterliet in mijn huis toen ik op reis kwam.'”

Homerus, Iliad 16. 327 ff:
” twee broers . . . Sarpedon ‘ s nobele metgezellen en speerwerpende zonen van Amisodaros, degene die de woedende Khimaira (Chimera) had gevoed om een kwaad te zijn voor velen.”

Hesiod, catalogi of Women Fragment 7 (from Berlin Papyri No. 7497; Oxyrhynchus Papyri 421: 3) (trans. Evelyn-White) (Grieks epos C8E of C7E B. C.):
“Eurynome de dochter van Nisos (Nisus), Pandion’ s zoon, aan wie Pallas Athene leerde al haar kunst, zowel verstand en wijsheid ook; want ze was zo wijs als de goden. Een prachtige geur Rees van haar silverne kleding toen ze bewoog, en schoonheid werd gewaaide uit haar ogen. Haar, toen, Glaukos (Glaucus) probeerde te winnen door Athena ‘ s advies, en hij dreef ossen voor haar. Maar hij wist helemaal niet de bedoeling van Zeus die de aegis heeft. Dus Glaukos kwam op zoek naar haar vrouw met geschenken; maar wolk-drijvende Zeus, koning van de doodloze goden, boog zijn hoofd in Ede dat de ((lacuna)) . . zoon van Sisyphos (Sisyphus)mag nooit kinderen geboren uit één vader. Dus lag ze in de armen van Poseidon en naakt in het huis van Glaukos onberispelijk Bellerophontes, overtreffen alle mannen in ((lacuna)) . . over de grenzeloze zee. En toen hij begon te zwerven, zijn vader gaf hem Pegasos (Pegasus) die hem zou dragen het snelst op zijn vleugels, en vloog unwearying overal over de aarde, want als de stormen zou hij langs. Met hem ving Bellerophontes en doodde de vuurspuwende Khimaira (Chimera). En hij huwde het lieve kind van de groothartige Iobates, de aanbiddelijke koning . . heer (van) . . en ze was kaal . . “

Pindar, Olympian Ode 13. 60 ff (trans. Conway) (Griekse tekst C5th B. C.) :”Want toen er Glaukos (Glaucus) uit Lykia (Lycia) kwam , waren de harten van de Dananen koud van dodelijke angst, Toen hij hem hoorde opscheppen dat in Peirene’ s stad zijn eigen voorvader ooit de soverign power bezat, en de grote erfenis van Koninklijk Paleis en breed patrimonium : die grootvader streefde eens tevergeefs naast Peirene ’s lente, en leed veel, op zoek naar juk de slang-haired Gorgo’ s (Gorgon ‘ s) nakomelingen, Pegasos (Pegasus). Totdat Pallas, godin dienstmaagd, hem het hoofdstel en de gouden hoofdband bracht, en zie, een droom was de waarheid. ‘Slaap niet, Aiolid koning,’ zei ze, ‘ maar neem deze charme van paarden, en bieden de paard-Tammer, uw vader, een sneeuw-witte stier, en toon hem dit hoofdstel.’
zulke woorden, terwijl hij lag te slapen in het donker, het leek erop dat de Maagd van de schaduw aegis sprak tot hem, en hij sprong op zijn voeten en greep het magische stuk, dat naast hem lag op de grond; en ging met vreugde om de profeet van zijn volk de zoon van Koiranos (Coeranus) te vinden. En hij maakte hem de hele kwestie van deze vreemde zaak bekend-hoe hij de hele nacht op het altaar van de godin had gelegen, zoals de ziener hem had voorspeld, en hoe het kind van Zeus wiens zwaard bliksem is, in haar eigen handen hem de gouden charme bracht die de wilde geest temt. En de profeet gebood hem onmiddellijk de magische visie te gehoorzamen, en aan Poseidon, de aarde-houder, om de sterk-limbed stier te offeren. Ook dat hij een altaar zou bouwen met alle snelheid naar Athene, koningin der paarden. Maar de macht van de goden kan lichtvaardig dingen doen gebeuren die zowel het gezworen woord als alle hoop van de mensen ontkennen. Met alle ijver greep de machtige Bellerophontes het gevleugelde Ros, zette tussen zijn kaken de rustgevende charme, en bestijgend hem, in zijn bronzen panoply speelde hem in de sport, om zijn tempo te proberen. En eens, met hem, sloeg hij de Amazones (Amazonen), uit de koude boezem van de eenzame lucht, die boog schare van vrouwen-kind; en geveld Khimaira (Chimera) het ademen van vuur, en doodde de Solymoi. Zijn lot is het best onuitgesproken. Maar Pegasos woont in de oude kramen van Zeus op Olympos.”

Pindar, Isthmian Ode 7. “Pegasos (Pegasus) winged high wierp zijn heer Bellerophontes neer op aarde, die dacht de verblijfplaatsen van de hemel te bereiken, en het gezelschap van Zeus te delen. Snoepjes vergaard wachten op een einde meest bitter.”

Euripides, Bellerophon & Stheneboea (verloren toneelstukken) (Griekse tragedie C5th B. C.) :
het verhaal van Bellerophontes was het thema van twee verloren toneelstukken van Euripides getiteld Bellerophontes en Stheneboia.

Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 2. 30-33 (trans. Aldrich) (Griekse mythograaf C2nd A. D.):
“Bellerophontes, de zoon van Sisyphos’ zoon Glaukos (Glaucus), doodde onvrijwillig zijn broer, wiens naam volgens verschillende bronnen Deliades of Peiren of Alkimenes (Alcimenes) was. Dus Bellerophontes kwam naar Proitos (Proetus) voor zuivering. Stheneboia (Stheneboea) werd verliefd op hem en stuurde hem schriftelijke uitnodigingen voor een romantische rendez-vous. Toen hij haar afwees, vertelde ze Proitos dat Bellerophontes haar de grofste berichten had gestuurd.Proitos geloofde wat ze hem vertelde en gaf Bellerophontes een brief om aan Iobates te bezorgen, waarin stond dat hij Bellerophontes zou vermoorden. Toen Iobates het Las, beval hij Bellerophontes om de Chimaira (Chimera) te doden, ervan uitgaande dat hij in plaats daarvan zichzelf zou vernietigen door het beest, omdat zelfs geen enkele hoeveelheid mensen het gemakkelijk kon onderwerpen, laat staan één. Want het was een enig wezen, dat de kracht had van drie dieren, het voorste deel van een leeuw, de staart van een draak, en het derde (middelste) hoofd was dat van een geit, waardoor het vuur blies. Het plunderde het platteland en verwoestte de kuddes. Het werd naar verluidt grootgebracht door Amisodaros, zoals Homerus ook zegt, en volgens Hesiod waren de ouders Typhon en Ekhidna (Echidna). Bellerophontes besteeg Pegasos (Pegasus), zijn gevleugelde paard geboren uit Medousa (Medusa) en Poseidon, en vloog hoog in de lucht bracht de Khimaira neer met zijn boog en pijlen.Na deze uitdaging beval Iobates hem om de Solymoi (Solymi) te bevechten, en als dat klaar was, de Amazones aan te nemen. Toen hij deze gedood had, koos Iobates uit de Lykiërs de beroemdste voor hun kracht, en droeg hen op Bellerophontes in een hinderlaag te vermoorden; maar toen Bellerophontes ook ieder van hen gedood had, toonde Iobates, ontzet door zijn kracht, hem Proitos’ brief en zei dat hij vereerd zou zijn als Bellerophontes bij hem bleef. En Hij gaf hem zijn dochter Philonoe, en als hij stierf, verliet hij hem zijn koninkrijk.”

Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 1. 85:
“Sisyphos vestigde Ephyra,nu Korinthos (Korinthe) genoemd, en trouwde met Merope, de dochter van Atlas. Aan hen werd een zoon Glaukos (Glaucus) geboren, die door Eurymede de vader was van Bellerophontes, doder van de vuurspuwende Khimaira.”

Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 3. Volgens Homerus was Sarpedon een zoon van Zeus en Laodamia, dochter van Bellerophontes.Parthenius, Love Romances 5 (trans.Gaselee) (Greek poet C1st B. C.) :
“From the Leontion of Hermesianax . . . Leucippos (Leucippus) de zoon van Xanthios, een afstammeling van Bellerophontes, ver overtrof zijn tijdgenoten in kracht en oorlogszuchtige moed. Daarom was hij maar al te bekend onder de Lykiërs (Lyciërs) en hun buren.”

Strabo, Geography 8. 6. 20 (trans. Jones) (Greek geographer C1st B. C. to C1st A. D.):
“Peirene was gewoon om te stijgen over het oppervlak en stromen langs de zijkanten van de berg. En hier, zeggen ze, Pegasos (Pegasus), een gevleugelde paard dat sprong uit de nek van de Gorgon Medousa (Medusa) toen haar hoofd werd afgesneden, werd gevangen tijdens het drinken door Bellerophontes.”

Strabo, Geography 14. 3. 5:
“Kragos (Cragus), dat acht voorgebergte heeft en een stad met dezelfde naam. De scène van de mythe van Khimaira (Chimera) is gelegd in de buurt van deze bergen. Khimaira, een ravijn die zich uitstrekt van de kust, is niet ver van hen.”

Pausanias, Description of Greece 2. 4. 1 (trans. Jones) (Grieks reisverslag C2ND A. D.):
” is de tempel van Athena Chalinitis (Bridler). Want Athena, zeggen ze, was de godheid die de meeste hulp gaf aan Bellerophontes, en ze leverde hem Pegasos (Pegasus), die zelf had ingebroken en hem beteugeld. Het beeld van haar is van hout, maar het gezicht, de handen en de voeten zijn van wit marmer. Dat Bellerophontes geen absolute koning was, maar onderworpen was aan Proitos (Proetus) en de argiven is het geloof van mijzelf en van allen die zorgvuldig de Homerische gedichten hebben gelezen. Toen Bellerophontes migreerde naar Lykia (Lycia) is het duidelijk dat de Korinthiërs toch onderworpen waren aan de despoten te Argos of Mykenai (Mycenae). Op zichzelf leverden ze geen leider op voor de veldtocht tegen Troje, maar deelden ze in de expeditie als onderdeel van de troepen, Mykenaïsch en andere, onder leiding van Agamemnon.Sisyphos had andere zonen naast Glaukos, de vader van Bellerophontes een tweede was Ornytion, en naast hem waren er Thersandros (Thersander) en Almos.”

Pausanias, Description of Greece 2. 2. 4:
” als men omhoog gaat naar Korinthos (Korinthe) zijn graven . . . voor de stad is een bos van cipressen genoemd Kraneion (Craneum). Hier zijn een district van Bellerophontes, een tempel van Aphrodite Melainis en het graf van Lais.”

Pausanias, Description of Greece 2. 31. 9 :Ook de Troizeniërs hebben een fontein genaamd de paarden (Hippokrene), en de legende over het paard verschilt niet van die in Boiotia (Boeotia). Want ook zij zeggen dat de aarde het water zond toen het paard Pegasos (Pegasus) de grond sloeg met zijn Hoef, en dat Bellerophontes naar Troizenos (Troezen) kwam om Pittheus te vragen om hem Aithra (Aethra) tot vrouw te geven, maar voordat het huwelijk plaatsvond werd hij verbannen uit Korinthos (Korinthe).”

Pausanias, Description of Greece 2. 1. 9 :Onder de reliëfs op de voet van het standbeeld van Poseidon bevinden zich de zonen van Tyndareus, omdat ook deze redders van schepen en zeevarende mannen zijn. De andere offers zijn beelden van rust en van zee, een paard als een walvis vanaf de borst, Ino en Bellerophontes, en het paard Pegasos.”

Pausanias, Description of Greece 2. 3. 5:
” de Korinthiërs (Korinthiërs) hebben baden in vele delen van de stad . . . De bekendste van hen is in de buurt van de Poseidon. Het werd gemaakt door de Spartaanse Eurykles (Eurycles), die het verfraaide met verschillende soorten steen, met name die gedolven bij Krokeai (Croceae) in Lakonia. Aan de linkerkant van de ingang staat een Poseidon, en na hem Artemis jacht. Door de hele stad zijn veel bronnen, want de Korinthiërs hebben een overvloedige aanvoer van stromend water . . . maar de meest opmerkelijke is die aan de zijkant van het beeld van Artemis. Over het is een Bellerophontes, en het water stroomt door de Hoef van het paard Pegasos.”

Pausanias, Description of Greece 2. 27. 2 :Op de zetel zijn in reliëf de heldendaden van Argive helden, die van Bellerophontes tegen de Khimaira (Chimera), en Perseus, die het hoofd van Medousa heeft afgehakt.”

Pausanias, Description of Greece 3. 18. 13:
” Bellerophontes is destroying the beast in Lykia (Lycia).”

Pausanias, beschrijving van Griekenland 9. 31. 3:
” de Paardenfontein (Hippokrene) wordt ongeveer twintig stades van deze boomgaard beklommen. Het werd gemaakt, zeggen ze, door het paard van Bellerophontes die met zijn hoef op de grond sloeg.”

Diodorus Siculus, library of History 6 Fragment 9 (trans. “Bellerophontes, die in ballingschap was vanwege een moord die hij onbewust had gepleegd, kwam naar Proitos (Proetus) die gastvrijheid ruilde met zijn vader; en de vrouw van Proitos werd verliefd op Bellerophontes vanwege zijn schoonheid, en omdat ze niet in staat was om hem te winnen door overreding beschuldigde ze hem aan haar echtgenoot van het aanbieden van geweld aan haar. Nu was Proitos niet bereid zijn gast te doden, en dus stuurde hij hem naar Lykia( Lycia), met een geschreven bericht aan Iobates de koning, die zijn schoonvader was. Iobates ontving de brief en ontdekte dat er in stond geschreven dat hij Bellerophontes met alle snelheid moest doden, maar omdat hij niet bereid was hem ter dood te brengen, beval hij hem in plaats daarvan om te gaan vechten met de vuurspuwende Khimaira (Chimera).”

Pseudo-Hyginus, Fabulae 57 (trans. Grant) (Romeinse mythograaf C2nd A.D.):
“toen Bellerophon als ballingschap naar het Hof van Koning Proetus was gekomen, werd Stheneboea, de vrouw van de koning, verliefd op hem. Toen hij weigerde bij haar te liggen, vertelde ze haar man valselijk dat ze door hem was gedwongen. Maar Proetus, dit horende, schreef er een brief over, en zond hem naar Iobates, stheneboea ‘ s vader. Na het lezen van de brief was Iobates terughoudend om zo ‘ n held te doden, maar stuurde hem om de Chimaera te doden, een drie-gevormd wezen zei vuur te blazen. Dit doodde hij, rijdend op Pegasus, en hij zou zijn gevallen in de aleiaanse vlakten en zijn heup hebben ontwricht. Maar de koning prees zijn moed en gaf hem zijn andere dochter ten huwelijk, en Stheneboea, dat horende, pleegde zelfmoord.”

Pseudohyginus, Fabulae 157:
“zonen van Neptunus . . . Bellerophon van Eurynome, dochter van Nysus.”

Pseudo-Hyginus, Fabulae 243:
“vrouwen die zelfmoord pleegden . . . Stheneboea, dochter van Iobas, en vrouw van Proetus, pleegde zelfmoord uit liefde voor Bellerophon.”

Pseudo-Hyginus, Fabulae 273:
” Those who first conduction Games . . . Elfde, die die de Argonauten uitgevoerd . . . Bellerophon won in de paardenrace; Iolaüs, zoon van Iphikles, won in de vierspanwagenwedstrijd Glaucus, zoon van Sisyphus, en Glaucus’ snappish paarden scheurden hem uit elkaar.”

Pseudo-Hyginus, Astronomica 2. 18 (trans. Grant) (Roman mythograaf C2ND A. D.):
” dit teken Aratus en vele anderen hebben Pegasus genoemd, nakomelingen van Neptunus en de Gorgon Medusa . . Op het moment dat Bellerophon Proetus, zoon van Abas en koning van de argiven, kwam bezoeken, smeekte Antia, de vrouw van de Koning, vol liefde voor de gast, hem te bezoeken en beloofde hem het koninkrijk van haar man. Toen ze dit verzoek niet kon krijgen, uit angst dat hij haar bij de koning zou beschuldigen, anticipeerde ze op hem door Proetus te vertellen dat hij haar geweld had aangeboden. Proetus, die dol was op Bellerophon, was terughoudend om zelf straf op te leggen, maar wetende dat hij het paard Pegasus had, stuurde hem naar de vader van Antia (sommigen noemen haar Sthenoboea), voor hem om de kuisheid van zijn dochter te verdedigen en de jeugd te sturen tegen de Chimera, die op dat moment het land van de Lyciërs verwoestte met vlammen.Bellerophon was overwinnaar en ontsnapte, maar na de schepping van de bron, toen hij probeerde naar de hemel te vliegen, en die bijna had bereikt, werd hij doodsbang op de aarde neerkijkend, viel af en werd gedood. Maar van het paard wordt gezegd dat het door Jove tussen de sterrenbeelden is geplaatst .Anderen hebben gezegd dat Bellerophon Argos ontvluchtte, niet vanwege Antia ‘ s beschuldigingen, maar om geen voorstellen meer te horen die hem onaangenaam vonden, of om verontrust te zijn door haar smeekbeden.”

Apuleius, The Golden Ass 8. 16 ff (trans. Walsh) (Roman c2nd A. D.”I reflected that it was panic more than anything which had induced the famous Pegasus to take to the air, and that the tradition that he had wings was justified because he leap up as high as heaven in his fear of beten by the fire-breathing Chimaera.”

Nonnus, Dionysiaca 11. 142 E. V. (trans. Rouse) (Grieks episch C5th A. D.):
“Glaukos’ (Glaucus’) paarden werden gek en gooiden hem op de grond. Quickwing Pegasos gooide Bellerophontes en stuurde hem hals over kop naar beneden uit de hemel, hoewel hij van het zaad van de aardbewoner was en het paard zelf het bloed van Poseidon deelde.”

Nonnus, Dionysiaca 28. “Pegasos (Pegasus) flying high in the air as swift in his course as the wandering wind, throw Bellerophontes.”

Oudgrieks & Romeinse kunst

P29. 1 Pegasus in het voorjaar

Apulische rode figuur vaas schilderij C4th B. C.

M14.1 Bellerophon, Pegasus, Chimera

Laconian Zwarte Figuur Vaas Schilderij C6th B. C.

P29.3 Bellerophon, Pegasus, Chimera

Atheense Zwarte Figuur Vaas Schilderij C6th B. C.

M14.5 Bellerophon, Pegasus, Chimera

Atheense Rood Figuur Vaas Schilderij C5th B. C.

bronnen

Grieks

Romeins

bibliografie

een volledige bibliografie van de op deze bladzijde geciteerde vertalingen.