Owain Gwynedd, zwany także Owain ap Gruffydd, Gruffydd również pisany Gruffudd, (zm. 1170), ostatni wielki król Północnej Walii (Gwynedd), który pomógł uzyskać walijską niepodległość przeciwko Normanom i angielskiej dominacji.
wraz z bratem Cadwaladrem poprowadził trzy wyprawy (1136-37) przeciwko Angielskiej twierdzy Ceredigion na południu. Bracia spustoszyli region i osiedlili się tam. Po śmierci ojca w 1137 roku Owain objął tron Północnej Walii. Za panowania angielskiego króla Stefana, Owain rozszerzył granice Północnej Walii niemal do miasta Chester. Henryk II, który w 1154 r. objął tron angielski, w 1157 r.wyzwał Owaina. Obie strony nie radziły sobie dobrze i doszło do Porozumienia, na mocy którego Owain wycofał się do Rhuddlan i rzeki Clwyd i złożył hołd. Dotrzymał warunków umowy do 1165 roku, kiedy połączył siły z Rhysem AP Gruffyddem, jego bratankiem i księciem Południowej Walii oraz z Owainem Cyfeiliogiem (z regionu Powys) przeciwko Henrykowi. Udaremniony złą pogodą i nierówną wiedzą o regionie, Henryk został zmuszony do odwrotu i oddania regionu Walijczykom. Owain ponownie odzyskał zamki Basingwerk i Rhuddlan i przesunął granice Gwynedd do ujścia rzeki Dee. Przez całe swoje życie utrzymywał niepodległość Północnej Walii, ale kolejne pokolenia były nierówne do tego zadania, a Gwynedd oficjalnie spadł na Anglików w 1283 roku.